تفاوت قهوه عربیکا و روبوستا
برای یافتن قهوه‌ای که بیشترین نزدیکی را با ذائقه ما داشته باشد، دانستن تفاوت قهوه عربیکا و روبوستا بسیار حائز اهمیت خواهد بود. در این مقاله از فروشگاه قهوه شکوهیان، سعی می‌کنیم تا به ساده‌ترین شکل ممکن، تفاوت قهوه عربیکا و روبوستا را بیان کنیم. با ما در ادامه همراه باشید…
چند نوع دانه قهوه وجود دارد؟
اکثر ما در ایران هنگامی که برای خرید یا سرو قهوه به کافه‌ها یا فروشگاه های قهوه مراجعه می‌کنیم، صرفاً دو نام «عربیکا» و «روبوستا» را می شنویم و میکس‌های موجود در بازار نیز فقط با ترکیب همین دو گونه قهوه صورت میگیرد. اما جالب است بدانید که قهوه ها فقط به این دو گونه خلاصه نمی‌شود و در مجموع به چهار گونه عربیکا (ARABICA)، روبوستا (ROBUSTA)، لیبریکا (LIBERICA) و اکسلسا (EXCELSA) تقسیم می شود.
قهوه عربیکا
قهوه عربیکا محبوب ترین گونه قهوه در جهان است که حدود 70% از حجم تجارت جهانی قهوه را تشکیل می دهد. این گونه ی قهوه برای اولین بار در اتیوپی (حبشه قدیم) کشف شد و امروزه کشور برزیل به عنوان بزرگترین صادرکننده قهوه عربیکا در جهان شناخته می شود.
قهوه روبوستا
قهوه روبوستا محبوب ترین گونه قهوه در ایران شناخته می شود که حدود 25% از حجم تجارت جهانی قهوه را نیز تشکیل می‌دهد. این گونه ی قهوه، بیشتر در مناطق آفریقای مرکزی، غربی و کشورهای اندونزی، ویتنام و برزیل کشت می شود. امروزه ویتنام به عنوان بزرگترین صادر کننده قهوه روبوستا در جهان شناخته می شود.
قهوه لیبریکا
قهوه لیبریکا یکی از گونه های کمیاب قهوه محسوب می شود که ابتدا به صورت محلی توسط فیلیپینی ها کشت و مصرف می شد و در دهه 1890 میلادی که بیش از 90 درصد قهوه های عربیکای جهان به دلیل هجوم بی سابقه نوعی آفت به نام «همیلیا واستاتریکس» از بین رفتند، برای مدتی جایگزین عربیکا در تجارت جهانی شد و از آنجا بود که نامی برای خود دست و پا کرده و محبوبیت زیادی را در جهان برای خود ایجاد کرد.
فیلیپینی ها امروزه نیز به عنوان بزرگترین تولیدکننده این گونه قهوه در جهان شناخته می شوند و حدود 2% از سهم تجارت جهانی قهوه به گونه لیبریکا تعلق دارد.
قهوه لیبریکا دارای عطر و طعمی چوبی یا دودی، دارای بادی سنگین و رایحه ای شبیه به گل ها و میوه ها است و این ویژگی منحصر به فردی است که لیبریکا را از سایر گونه ها متمایز می کند.
قهوه اکسلسا
قهوه اکسلسا در اصل یکی از زیر واریته (زیرگونه)های لیبریکا است ولی از آنجایی که از نظر شکل ظاهری و از نظر عطر و طعم بسیار متفاوت از لیبریکا می باشد، بسیاری از افراد آن را گونه ای مجزا قلمداد می کنند و در این زمینه اختلاف وجود دارد.
جالب است بدانید درختان اکسلسا دارای ارتفاعی بین 6 الی 9 متر هستند در حالیکه ارتفاع درختان عربیکا نهایتاً به 1.8 متر می رسد!
گونه اکسلسا معمولاً راحت تر از گونه لیبریکا یافت می شوند و امروزه 3% از سهم تجارت جهانی قهوه به اکسلسا تعلق دارد.
دانه اکسلسا معمولاً به صورت مجزا فروخته نمی شود و به دلیل حفظ کیفیت و عطر و طعم حتی در برشته کاری های طولانی تر و تیره تر، از آن برای ساختن میکس های قهوه استفاده می شود.
امروزه در کشورهایی همچون فیلیپین، ویتنام، اندونزی و سودان جنوبی می توان گونه اکسلسا را یافت.
تفاوت قهوه عربیکا و روبوستا از نظر شکل ظاهری
دانه های روبوستا گردتر و از نظر اندازه، کوچک تر از دانه های عربیکا هستند و در میانه آنها، یک شکاف عمودی به صورت یک خط صاف وجود دارد؛ اما دانه های عربیکا مسطّح و کشیده تر از دانه های روبوستا هستند و شکاف میانی آن ها به صورت منحنی و کمی دارای زاویه است.
تفاوت قهوه عربیکا و روبوستا از نظر ارتفاع کشت از سطح دریا
نژاد درختان روبوستا به گونه ای است که در برابر گرمای هوا مقاوم تر بوده و کاشت راحت تری دارند. گونه روبوستا از نظر ارتفاع در سطح پایین تری نسبت به دریا کشت می شود که این نسبت در کشورهای مختلف متفاوت است. زیرا هر کشوری دارای نوع خاک و آب و هوای متغیر نسبت به دیگر کشورهای حاشیه خود می باشد.
در مقابل آن، درختان عربیکا به گونه ای هستند که باید در ارتفاع بیشتری نسبت به روبوستا پرورش یابند. همچنین، مزارع عربیکا باید دارای مقداری شیب باشد و تقریباً می توان گفت که هر چه سطح کشت عربیکا نسبت به سطح دریا بالاتر باشد، قهوه ای باکیفیت تر و با پیچیدگی عطری بهتری دریافت خواهیم کرد.
تفاوت قهوه عربیکا و روبوستا از نظر طعم
هر چه به سطح دریا نزدیک تر می شویم، به دلیل رطوبت بیشتر، میزان آفات و حشرات بیشتر می شود. درختان روبوستا به دلیل اینکه در ارتفاع کمتری محصول می دهند، طی جهش های چندهزار ساله به حالتی رسیده اند که از خود ماده ای تولید می کنند که در حکم سم برای آفات و حشرات است در حالیکه برای انسان ها ضرری ندارد. این ماده، همان کافئینی است که در قهوه وجود دارد! گونه روبوستا برای محافظت از خود، کافئین بیشتری تولید می کند تا آفات بیشتری را از خود دفع نماید.
گونه روبوستا، دارای 50 الی 60 درصد کافئین بیشتری نسبت به گونه عربیکا است و به دلیل تلخی ذاتی این ماده، باعث می شود که قهوه روبوستا نیز در مقایسه با قهوه عربیکا دارای تلخی بیشتری باشد!
در مقابل، گونه عربیکا به دلیل کافئین کمتر، قدرت تقابل کمتری نیز در برابر آفات و حشرات دارد و نیازمند نگهداری و سم پاشی توسط کشاورز است.
تفاوت قهوه عربیکا و روبوستا از نظر رایحه، غلظت و اسیدیته
گونه روبوستا به دلیل کشت در ارتفاع پائین تر از سطح دریا، دسترسی بیشتری به آب دارد و به دلیل رشد سریع تر، دارای مزه آبکی و پیچیدگی عطری و طعمی کمتری است. همچنین غلظت و اسیدیته کمتری نیز دارد.
در مقابل، گونه عربیکا به دلیل دسترسی محدودتر به آب و رشد آهسته تر، به مرور دارای پیچیدگی عطری و طعمی بیشتر و در نهایت، غلظت محسوس تر و اسیدیته روشن و ملموس خواهد بود.
تفاوت قهوه عربیکا و روبوستا از نظر قیمت
در بازارهای جهانی، عموماً قهوه عربیکا دارای قیمت بیشتری نسبت به قهوه روبوستا است و البته علل مختلفی وجود دارد که باعث این اختلاف قیمت می شود:
1- هزینه نگهداری بیشتر قهوه عربیکا (سختیِ چیدن به دلیل شیب زمین، حمل و نقل گران تر به علت ارتفاع بیشتر و همچنین هزینه آفت کشی و سم پاشی)
2- تقاضای بیشتر جهانی نسبت به روبوستا
3- برداشت محصول کمتر گونه عربیکا نسبت به روبوستا
اولین دیدگاه را ثبت کنید